
Fundacja GAP Polska przeprowadziła w 2024-25 projekt „Z oddechem w drodze do szkoły” (ang. tytuł School Run Scandal) w partnerstwie z Global Action Plan w W. Brytanii i wsparciem FIA Foundation. Praca ze szkołami w Warszawie i Wirral, Merseyside miała pomóc wyrazić uczniom chęć zmiany systemowej wokół i stawić czoło zanieczyszczeniu powietrza w ich społecznościach.
Co się wydarzyło:
Wzięły w tym udział dwie szkoły: jedna w Warszawie, druga w Merseyside. Podczas pięciu warsztatów uczniowie zgłębiali, jak zanieczyszczenie powietrza oddziałuje na ich zdrowie i społeczność. Zostali badaczami jakości powietrza, sprawdzając emisję pojazdów przy pomocy TRUE, narzędzia danych, opracowanego przez ICCT FIA Foundation. Następnie, wykorzystując swoją nową wiedzę specjalistyczną, wyrazili swoje niepokoje, stali się rzecznikami społeczności szkolnej i opracowali wezwania do działania.
Global Action Plan przyjęło podejście nie narzucające, skupione na inicjatywie uczniów. Młodzi uczestnicy projektu określili swoje cele i pracowali na rzecz ich osiągnięcia. Opowiadając swoje historie uczniowie w Polsce i W. Brytanii znaleźli duże podobieństwa i stworzyli mocne, jednolite wezwanie na rzecz czystszego powietrza i bezpieczniejszych podróży do szkoły.
Wśród ćwiczeń wykonanych przez młodzież były cyfrowe pocztówki, wysłane wzajemnie do siebie. W krótkich wideo dla swoich międzynarodowych partnerów uczniowie przedstawiali się i dzielili się wynikami, na rzecz których pracowali.

Szkoła: Woodchurch Church of England High School
Region: Wirral
Kraj: W. Brytania
Liczba uczniów: 9 15-latków kierunku nauk przyrodniczych
Szkoła została nam rekomendowana przez Region Miasta Liverpool jako placówka, która może szczególnie skorzystać na udziale (znaczne wyzwania społeczne i 36,4% uczniów uprawnionych do bezpłatnych szkolnych posiłków).
Wielu uczniów Woodchurch jest zależna od dowozu prywatnymi pojazdami. Sieć transportu publicznego jest uboga i uczniowie skarżą się na nieregularne i niepewne autobusy publiczne. Okolica jest przecięta przez ruchliwe drogi M53 i A552, co czyni aktywne podróżowanie do szkoły szczególnie trudne.
W Wirral uczniowie przedstawili radnym miejskim przekonujące pomysły, którzy zobowiązali się do sfinansowania zmiany na lepsze lokalnych dróg pieszych i rowerowych.

Szkoła: XXXV Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Bolesława Prusa (‚Prus’)
Region: Warszawa
Kraj: Polska
Liczba uczniów: 24
Praca w Warszawie dała możliwość zbadania życiowych doświadczeń młodzieży w nowej warszawskiej Strefie Czystego Powietrza (jej wprowadzenie było ukształtowane przez dane TRUE).
W Warszawie uczniowie „Z oddechem w drodze do szkoły” (School Run Scandal) stworzyli petycje do władz, zbierali podpisy wśród społeczności szkolnej, przedstawili projekt Młodzieżowej Radzie Miasta.

„Szkoła miała możliwość wypromowania w społeczności lokalnej angażującego projektu ekologicznego. Pokazaliśmy wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowie człowieka, a uczniowie uświadomili sobie, że mogą występować o wprowadzenie zmian dla polepszenia transportu w Warszawie. Projekt będzie przedstawiony na corocznej regionalnej konferencji „Z technologią w świat nauki” w Ośrodku Edukacji Informatycznej w maju 2025. Ponownie przedstawimy go jako ofertę do realizacji na seminarium inaugurującym wojewódzki konkurs dla szkół w nauce i technologii IT w nowym roku szkolnym 2025-26.” - Nauczyciel koordynator Renata Sołoducha.
Co osiągnięto:
Uczniowie w obu szkoła dotarli do władz miasta i własnymi słowami wezwali do zmian jakie chcą zobaczyć.
W Warszawie uczniowie rozmawiali o petycji przedstawionej samorządowi lokalnemu. Na festiwalu nauki, organizowanym przez Liceum Prusa, projekt będzie prezentowany dla uczniów około dwudziestu szkół. Renia, szkolna liderka Prusa, wspiera uczniów do dalszej pracy nad zanieczyszczeniem powietrza i aktywnego podróżowania do szkoły poprzez procedurę dodatkowych punktów, podobną do Extended Project Qualification.
Kampania uczniów Woodchurch wpłynęła na dodatkowe finansowanie z Rady Wirral. Środki obiecano natychmiast na od banerów i przesyłania komunikatów po wsparcie aktywnego, bezpiecznego podróżowania do szkoły. Zapewniono o funduszach na oświetlenie i kosze na śmieci wokół określonego przejścia podziemnego przez szosę M53 (przeszkoda dla uczniów idących do szkoły).
Wierzymy, że program pomógł rozwinąć trwałą współpracę między szkołami a władzą lokalną i pomoże naszym szkołom i młodzieży być nadal rzecznikami na rzecz czystszego powietrza i bezpieczniejszego przemieszczania się w mieście.
Od Wirral do Warszawy uczestnicy projektu „Z oddechem w drodze do szkoły” (School Run Scandal) dzielą się wezwaniem o czyste powietrze w tym filmie, wykonanym w współpracy z FIA Foundation
Dziękujemy FIA Foundation za wsparcie projektu, Liceum Prusa w Warszawie i Woodchurch Church of
England High School, Wirral, Merseyside
Cele fundacji
- Propagowanie ekologicznego stylu życia
- Prowadzenie edukacji ekologicznej
- Realizacja programów poszanowania zasobów naturalnych w gospodarstwach domowych, miejscach pracy i społecznościach lokalnych - poprzez działania edukacyjne
- Wspieranie działań i inicjatyw społecznych w dziedzinie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju